AİLE KONUTU NEDENİYLE TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVASI
Aile konutu ; Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün 11.06.2002 tarih ve 2002/7 sayılı 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu konulu genelgesinde ; eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği ve düzenli yaşama amacıyla kullandıkları mekan olarak tanımlanmıştır.
Yargıtay ise; aile konutunu eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdikleri , acı , tatlı günlerini yaşadıkları yaşam faaliyetlerini yoğunlaştırdıkları mekan ve eşlerin müşterek yaşamlarını sürdürdükleri hukuksal bir kurum olarak tanımlamaktadır.
Aile konutunun zorunlu unsurları ; aile , eş ve yaşam unsurlarıdır.
4721 Sayılı TMK 194. Maddesine göre ;
Eşlerden biri , diğer eşin rızası bulunmadıkça , aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez , aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz .
Rıza sağlanamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş hakimin müdahalesini isteyebilir.
Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş , tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini tapu müdürlüğünden isteyebilir.
Kanun maddesinde belirtildiği üzere gerekli şerhin verilmesi için başvuruda bulunulduktan sonra tapu müdürlüğü talebi alır ve gerekli şartların oluşup oluşmadığını inceler. Talebin kabulü halinde aile konutu üzerine aile konutu şerhi işlenir ve bu husus malik olan eşe bildirilir.
Malik olmayan eşin rızası dışında diğer eş tarafından yapılan tüm işlemler üçüncü kişinin iyiniyetli olup olmadığına bakılmaksızın dava açılması durumunda mahkemece iptal edilir.
Yargıtay güncel içtihatlarında ; taşınmaz üzerinde işlem yapan üçüncü kişilerin iyiniyetli olması durumlarında bile işlemin geçersiz olacağına karar vermiştir.
Yukarıdaki açıklamalar kapsamında bir olay düşünelim ; tapuda eş A adına kayıtlı olan bir taşınmazda eşler birlikte yaşamakta ve evlilik birliğini sürdürmektedirler. Eş B bu taşınmaz üzerinde aile konutu şerhi konulmasını isteyebilir. Eş A ; B den habersiz bu taşınmaz üzerinde üçüncü kişiye taşınmazı satması durumunda eş B aile konutu nedeniyle tapu iptali ve tescil davası açarak bu taşınmaz üzerinde yapılmış olan işlemlerin iptalini talep edebilecektir .
Konu ile ilgili yargıtay kararına Yargıtay kararları bölümünden ulaşabilirsiniz .
