Yapay zekaya sahip robotlara kişilik verilmesi konusuna geçmeden önce bazı kavramlardan bahsedilmesi gereklidir. İnsanı diğer canlılardan ayıran birtakım özellikler vardır, bu özellikler insanları diğer canlılardan ayıran ek özelliklerdir, insanın bilen, değerleri olan, önceden görebilen, buluşlar yapan, çalışan, eğiten, eğitilebilen, devlet kuran, inanan, sanatı yaratan özellikleri ona tüm canlılar arasında özel bir yer sunar.

İnsanların diğer canlılardan farklı olarak belirli akli ve ahlaki değerleri vardır. İnsan hakları dediğimizde, bir kimsenin sadece insan olmasından kaynaklanan, yetenek ve sosyal statüden bağımsız olarak insanların doğuştan sahip olduğu haklar anlamına gelmektedir.

İnsan Onuru ve Yapay Zeka

İnsan onuru ise, tür olarak insanın değerinin yani insan türünün sahip olduğu, onu diğer canlılardan ayıran özellikleri ve olanaklarını sağlayan, evrendeki yerini sağlamlaştıran tarihteki başarılarının bilgisinden oluşmaktadır. İnsan onurunun pratikte getirdikleri tek tek insan hakları olduğu düşünülmektedir. İnsanların evrendeki yerini korumayı istemesi ve bu muameleyi diğer tüm insanlarında aynı şekilde, hiçbir ayrıma tabi tutulmaksızın göstermelerini talep ederler, insan  haklarının evrensel olmasının nedeninin bu olduğu düşünülmektedir .Tüm bu unsurlara baktığımızda günümüzde, yapay zekaya sahip robotların, insan haklarının ahlaki ve etik unsurlarını karşılamadığı bununla birlikte bu robotlara insan statüsü verilemeyeceği ancak belirli haklara sahip olabilecekleri değerlendirilebilecektir[1].

Günümüzde yapay zeka sistemlerinin Turing testi gibi belirleyici olan testleri başarıyla sonuçlandırması bununla birlikte satranç gibi bir sonraki hamlenin düşünülmesi gerektiği oyunlarda yapay zeka sistemlerinin dünya şampiyonlarını yenmeleri bununla birlikte yapay zekaya sahip robotların ileride duygulara sahip olabileceği, tecrübe edinip hareketlerini tecrübelerine göre şekillendirebilecekleri düşünülmektedir.

Düzenlenecek yasalar ile birlikte belirli hak ve sorumluluklara sahip olabilecekleri düşünülebilecektir. Ancak bu kapsamda, robotların insanların sahip olduğu gibi, robot onuruna sahip olup olamayacakları yani robotları diğer canlılardan ayıran temel özelliklere sahip olup olamayacakları tartışılması gerekmektedir[2].

Doktrinde, yapay zekaya sahip robotların, duyguları ve ruhları olmadığından ayrıca günümüzde kendi kendine bilinçli bir şekilde, insana gerek duymadan hareket edebilecek bir robotun varlığından söz edemeyeceğimizden ve insan olmanın gereklerini sağlamadıklarından dolayı yapay zekaya sahip robotlara kişilik verilmesi günümüz şartlarında mümkün görülmediği belirtilmektedir[3].

[1] Işık, B.: Yapay Zekaya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Yetkin Yayıncılık, 2021, s. 36.

[2] Işık, B.: Yapay Zekaya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Yetkin Yayıncılık, 2021, s. 36.

[3] Işık, B.: Yapay Zekaya Sahip Robotların Avrupa Birliğinde Serbest Dolaşımı Önünde Ortaya Çıkacak Sorunların Hukuki Sorumluluk Müessesesi Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Yetkin Yayıncılık, 2021, s. 37.